Produkt strukturyzowany - definicja, cz. 1


Produkty strukturyzowane to obecnie tak szeroka grupa instrumentów finansowych, że praktycznie wymykają się jakimkolwiek definicjom. Najprościej jest opisać je poprzez podanie ich charakterystycznych
cech. Według Barclays Bank — jednego z największych banków inwestycyjnych na świecie — istnieją cztery podstawowe cechy produktów strukturyzowanych. Przyjrzyjmy się im po kolei.

Ochrona kapitału

Inwestycje w akcje czy fundusze inwestycyjne niosą ze sobą ryzyko utraty kapitału. Nawet zakup obligacji i sprzedanie ich przed terminem zapadalności nie gwarantuje nam 100-procentowej ochrony zainwestowanego kapitału. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w przypadku produktów strukturyzowanych. Przeważająca większość tego typu wehikułów inwestycyjnych zapewnia jakiś poziom ochrony kapitału. Może on przybierać różne formy:

• Ochrona 100-procentowa. Ten typ ochrony kapitału oznacza, że lokując 100 złotych, inwestor ma gwarancję, że na koniec inwestycji otrzyma co najmniej 100 złotych.

• Ochrona częściowa — na przykład 90-procentowa. W tym przypadku inwestor może być pewien, że w dniu zapadalności instrumentu na każde ulokowane 100 złotych zostanie mu zwrócone nie mniej niż 90 złotych.

• Gwarancja minimalnej stopy zwrotu, na przykład na poziomie 10 procent. Ten typ inwestycji jest teoretycznie najbezpieczniejszy. Z każdych ulokowanych 100 złotych inwestor uzyska minimalnie 110 złotych.

Oczywiście nie trzeba być szczególnie bystrym, żeby zauważyć, że najkorzystniejsza wydaje się ostatnia opcja. Niestety, w świecie nic nie jest za darmo i produkty, które gwarantują większą ochronę kapitału, będą jednocześnie dawały mniejszą szansę na osiągnięcie dużych zysków, i na odwrót — stosunkowo mała ochrona kapitałów będzie równać się większym możliwościom zarobku. Chociaż produkty strukturyzowane stanowią duży ukłon w stronę inwestorów, to żelazna zasada rządząca rynkiem pozostała zachowana: nie
ma zysku bez ryzyka. Skoro mowa o ochronie kapitału, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych faktów. Gwarancja kapitału jest stosunkowo atrakcyjna, jednak po dłuższym namyśle można zauważyć pewne wady. Po pierwsze nawet 100-procentowa gwarancja kapitału nie zapewnia ochrony przed inflacją. Co to
oznacza? Załóżmy, że Jan Kowalski zainwestował w obligacje strukturyzowane oparte na cenach złota
10000 złotych. Obligacja miała być wykupiona po 3 latach i gwarantowała całkowitą ochronę kapitału. Niestety, w ciągu 3 lat inwestycji rynek złota nie zachowywał się po myśli Kowalskiego, przez co na zakończenie inwestycji otrzymał on jedynie zwrot zagwarantowanej kwoty 10000 złotych. W tym samym czasie inflacja wyniosła średnio 6,2 procent rocznie, co oznacza, że po 3 latach ceny były o 20 procent wyższe. Chociaż Kowalski wciąż posiada swoje 10000 złotych, nie kupi już za nie tego, co mógł kupić 3 lata wcześniej. Należy również pamiętać, że zysk gwarantowany jest jedynie na koniec okresu inwestycji.
Jeżeli inwestor zdecyduje się sprzedać obligację lub zamknąć lokatę przed końcem okresu trwania inwestycji, nikt nie gwarantuje mu zwrotu kapitału. Co więcej, nierzadko za zerwanie lokaty mogą grozić mu dodatkowe sankcje.

Nie wszystkie produkty strukturyzowane gwarantują zwrot kapitału. Niektóre z nich, skierowane przede wszystkim do agresywnych inwestorów, nie posiadają opcji ochrony. W Polsce jednak, póki co, przeważającą większość stanowią produkty zabezpieczone.